07 Oca Atatürk’ün Mimarı: Seyfi ARKAN

1904 yılında Üsküdar’da dünyaya gelen Seyfi Arkan, ünlü matematikçiler yetiştirmiş Gelenbevi ailesine mensup, Cumhuriyet Dönemi’nin en önemli modernist mimarlarından birisi olarak anılır. Eğitim hayatına Galatasaray Lisesi’ni bitirdikten sonra eski adıyla Sanâyi-i Nefîse Mektebi’nde (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) devam eden Arkan, Prof. Vedat Tek ve Guilio Mongeri gibi isimlerden eğitim almıştır. Milli mimari akımın temsilcilerinden birisi olan Prof. Vedat Tek’in atölyesine katılan Arkan, 1927’de akademiyi birincilikle bitirmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın birinciler arasında açtığı Çanakkale Şehitleri Abidesi Yarışması’nı kazanarak ihtisas için Almanya’ya gönderilen Arkan, bir süre Fransa’da kaldıktan sonra Berlin’e geçer ve Charlottenburg Technical University ve Berlin Yüksek Teknik Okulu Mimarlık Bölümü’nde eğitimine devam eder. Bu okulda ünlü dışavurumcu mimar Ord. Prof. Hans Poelzig’in öğrencisi olan Arkan, böylece Poelzig’in özel atölyesinde de çalışma şansını elde eder. Arkan’ın yurtdışında geçirdiği bu dönem, kendi mimarlık tarzını oluşturması açısından meslek hayatında çok önemlidir.

Profesyonel mimarlık hayatının en etkin dönemi olan 1930-1940 yılları arasında pek çok farklı projeye imza atan Arkan, bu yapılarında Batılı anlamda modern bir çizgi tutturmaya özen göstermiştir.

Sade üslubunun yanı sıra yapılarında öne çıkan mekânsal kurguların ve malzemelerin zenginliği ile Türkiye’nin belki de ilk çağdaş mimarlık örneklerine imza atan Arkan hakkında pek fazla belge ve araştırma bulunmasa da sıkça bahsedilen en bilindik özelliği Atatürk ile kurduğu yakın ilişkisi olmuştur.

Atatürk’ün Çankaya Köşkü’nün inşasından memnun kalarak başka projelerde de Arkan’ı vazifelendirmesi Atatürk’ün Mimarı olarak anılmasına sebep olmuştur. Almanya’da Hanz Poelzig ile çalıştıktan sonra Türkiye’ye dönen Arkan, Bauhaus tarzı Florya Atatürk Deniz Köşkü, Çankaya Köşkü ve Cam Köşkü tasarladı. Hariciye Köşkü, Belediye Bankası Genel Müdürlüğü, İller Bankası, İran’daki Tahran Büyükelçiliği’ni de tasarlamıştır.

Kendine özgü mimari dili ile de tasarımlarını gerçekleştiren Arkan, Cumhuriyet döneminin simge yapılarına imza atmıştır. Seyfi Arkan, yerelden çok evrenseli ön plana çıkardığı için ilk gerçek Türk modernisti olarak bilinir. Mimarlığının uluslararası kabul görmüş bir dile sahip olduğu, süreklilik içerdiğini, zamandan bağımsız olduğunu otoritelerce kabul edilir.